Operat szacunkowy
Operat szacunkowy to złożony dokument, który powstaje w wyniku wykonania profesjonalnej wyceny wartości nieruchomości. Dokument ten jest sporządzany przez licencjonowanego rzeczoznawcę majątkowego, który ustawowo jest uprawniony do oceny wartości nieruchomości.
Wycena nieruchomości oraz sama forma operatu szacunkowego są ściśle regulowane przez Ustawę o gospodarce nieruchomościami. Rodzaj pracy, jaką nuży wykonać rzeczoznawca, a także wymagane przez prawo standardy i zasady działania w zakresie rzeczoznawstwa majątkowego, są ściśle normowane przepisami prawa.
Zawartość operatu szacunkowego
Ważne składniki operatu to między innymi szczegółowy opis nieruchomości obejmujący jej lokalizację, przeznaczenie i stan prawny. Dokument powinien również zawierać cel wyceny, może to być na przykład proces kupna, sprzedaży lub uzyskania kredytu hipotecznego. Operat uwzględnia również metodykę wyceny, która może bazować na podejściu porównawczym, dochodowym czy kosztowym. Ponadto, niezwykle istotna jest analiza rynku nieruchomości oraz szczegółowe wyniki wyceny z uzasadnieniem oszacowanej wartości nieruchomości.
Rodzaje wartości określane w operacie
Raport szacunkowy może przedstawiać różne rodzaje wartości nieruchomości, w tym wartość rynkową, co oznacza najbardziej prawdopodobną cenę, za którą nieruchomość mogłaby zostać sprzedana. Wartość odtworzeniowa to koszt ponownego stworzenia nieruchomości, natomiast wartość katastralna jest używana głównie do celów podatkowych i nie zawsze jest równoznaczna z wartością rynkową.
Metody wyceny
Rzeczoznawcy majątkowi mogą wykorzystywać różne metody wyceny. Podejście porównawcze polega na analizie cen transakcyjnych podobnych nieruchomości w danym obszarze. Metoda dochodowa bierze pod uwagę potencjalne dochody, które możliwe są do uzyskania z nieruchomości. Z kolei podejście kosztowe obejmuje analizę kosztów, które musiałyby zostać poniesione, aby odtworzyć nieruchomość.
Częstotliwość aktualizacji
Zwykle się przyjmuje, że operat szacunkowy jest ważny przez 12 miesięcy od daty jego sporządzenia, jednak może być aktualizowany, jeżeli zmienią się warunki rynkowe lub pojawi się nowe ważne dla wyceny zdarzenie.